شامگاه ۳۰ مردادماه، محمدمهدی اسماعیلی با شرکت در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری تلویزیون به ارائه گزارشی درباره وضعیت فرهنگ و هنر پرداخت و اخبار جدیدی را از این وزارتخانه اعلام کرد.

حالا بعد از گذشت چند روز از این گفت‌وگو محمد سرشار نویسنده و مدیر سابق شبکه تلویزیونی پویا و نهال در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: «از پیشنهاددهندگان نام جدید «وزارت فرهنگ و تمدن اسلامی» باید پرسید آیا بقیه تمدن‌های بزرگ (مثلا براساس نظریه هانتینگتون)، ‌وزارت تمدن غربی ‌یا ارتدوکسی ‌یا شرقی (ژاپنی/ چینی/ بودایی/ هندی) یا آمریکای لاتینی ‌یا آفریقایی ‌دارند که این بزرگواران می‌خواهند چنین نسخه‌ای را برای ما بپیچند؟»

اولین نکته در مواجهه با این اتفاق یک سؤال است؛ اسم یک وزارتخانه از کجا می‌آید؟ یا اینکه با توجه به کدام ویژگی‌ها نام یک وزارتخانه تغییر می‌کند؟ قطعا پاسخ چیزی جز «نام یک وزارتخانه با توجه به وظایف و ماموریت‌های خودش انتخاب می‌شود» نیست،‌ اما شاید سؤال مهم‌تر در این زمان شرایط و دلایل تغییر نام این مراکز باشد.

درباره وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌توان گفت که انتخاب نام ارشاد برای این وزارتخانه مربوط به وظایف نظارتی آن است. حتی اگر به بخش وظایف و سیاست‌های تارنمای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نگاهی بیندازید متوجه اهمیت نظارتی این مجموعه خواهید شد، اما سؤال اینجا است که آیا تغییری در این بعد از وظایف ارشاد ایجاد شده که نتیجه آن به تغییر نام این وزارتخانه رسیده است؟

اینجاست که اهالی رسانه، تاکید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای درج عنوان «وزارت فرهنگ» و «وزیر فرهنگ» را در اخبار ارسالی این وزارتخانه به‌خاطر می‌آورند و غرض از این همه تأکید و تمرکز را بر عنوان «وزارت فرهنگ» درک می‌کنند؛ حذف ارشاد!

از تغییر نام یک مجموعه تا تغییر عملکرد آن راه بسیاری است و چه بسا مجموعه‌هایی که بدون تغییر اسمشان عملکردشان را تغییر داده‌اند و چه بسیار نهادهایی که اسم را تغییر داده تا حواس‌ها را از عملکردهایشان منحرف کنند.

چیزی که درباره وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت فرهنگ و تمدن اسلامی یا هر چیز دیگری، محتمل نیست و درباره صدق نیت وزیر و همکارانشان، تردیدی نیست، اما اضافه کردن بخش «تمدن اسلامی» به نام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، عملکرد تمدنی را تبدیل به یکی از ملزومات برنامه‌های این وزارتخانه خواهد کرد؛ اتفاقی که لااقل امروز در رفتارهای این وزارتخانه به چشم نمی‌خورد و برنامه‌ای برای آن ندارد.