تعریف شاخص های توسعه یافتگی در جوامع مختلف متفاوت است و قیاس این شاخص ها با یکدیگر مبنا و اهمیت علمی ندارد. اما از دیدگاه تفسیر اقتصاد سیاسی، توسعه در حالت کلی و عام شامل شاخص ها و معیارهای رفاه از قبیل ریشه کنی فقر، توزیع متوازن درآمد، بهبود نوع تغذیه، افزایش امید به زندگی و کاهش مرگ و میر، افزایش کیفیت زندگی، توسعه انواع سواد، ایجاد اشتغال، تهیه مسکن مناسب، آب آشامیدنی سالم، حمل و نقل آسان، تهیه انرژی و سوخت، آموزش رایگان و ... است. طبیعتاً فراهم ساختن بخش اعظم این معیارها بر عهده دولت و حاکمیت است و حتی نمی‌توان در بسیاری از این موارد، نقشی برای مقامات استانی قائل شد چه رسد به مقامات شهرستان! با این وجود در مواردی وجود ریز فاکتور ها و مولفه هایی در جوامع شهری دستیابی به شاخص های توسعه را تسهیل می‌کند.

وجود تنوع های اجتماعی و فرهنگی شاید یکی از این مولفه ها باشند که می‌تواند حتی در کوتاه مدت، موجبات یا دستکم توسعه جوامع را فراهم سازند. در تقویم رویدادهای جهانی ۲۱ مه از سوی سازمان ملل متحد به عنوان روز جهانی تنوع فرهنگی نام‌گذاری شده است. اقدامی که تلاش می‌کند در سایۀ سنگین جهانی شدن و کوشش ها برای یکسان و یکدست سازی جوامع، هویت‌های فرهنگی جوامع مختلف را پاسبانی کند و به آن به عنوان پیش شرطی در توسعه بنگرد. از دریچه چنین نگاهی حفظ هویت‌های فرهنگی و پاسداشت تنوع آنان به مثابه پایه ای برای توسعه ملت‌ها درنظرگرفته می‌شود. موضوعی که در ایران به دلیل تعدد و تنوع فرهنگی محوری از لزوم توجه و تحقق است به شرط آن که همانطور که بیان شد اهمیت و جایگاه پایه‌ای آن به عنوان یکی از پیش‌شرط‌های توسعه از رهگذر گفت وگو مورد توجه قرار گیرد. ریز فاکتورهای تنوع فرهنگی شامل موسیقی، غذا، پوشاک، آداب و سنن به گونه قابل اعتنا و توجه هستند که هر کدام از آنها می‌تواند زیر بنای توسعه در بخش های گوناگون فرهنگی، اقتصادی، آموزشی و اجتماعی باشند. این غنای فرهنگی که در برخی استان های کشور نظیر استان گلستان به سبب وجود اقوام مختلف و زندگی مسالمت آمیز آنها در جوار هم، به یک جوهر نایاب تبدیل شده است، قدر و منزلتی عظیم دارد. حمایت و ترویج تنوع ریز مولفه های فرهنگی اقوام و تقویت پیوند میان فرهنگ، گردشگری، اقتصاد، ورزشی و ...، زمینه ساز توسعه ‏‌پایدار در چنین مدیومی خواهد بود. امید که دولت جدید در راستای استفاده از ظرفیت های نوین کشور، تنوع فرهنگی اقوام و منظومه هویتی غنی ایران را به عنوان یک راهبرد ملی و حتی بین المللی در نظر گرفته و با حمایت از صنایع دستی، برگزاری نمایشگاه های اقوام در استان های مختلف، تقویت بازارچه های بومی، ایجاد فرصت صادرات صنایع دستی و معنوی به کشورهای همسایه و اروپایی، گامی بلند در جهت افزایش تعاملات شهرستانی، استانی، ملی و بین المللی، بهبود فرایند کسب و کار و در نهایت توسعه پایدار بردارد.