قاسم عموعابدینی معاون آموزشی وزارت علوم در نشستی خبری با اشاره به طرح تحول آموزش عالی گفت: درطرح تحول با ۱۰ موضوع از ۱۱۱ اقدام مواجه هستیم، این ۱۰ موضوع اقدامات مختلفی دارد که مشخص و به دانشگاه ها اعلام کرده ایم، تا در این ۱۰ موضوع بر حسب وظیفه اقدامات خود را نوشته و به وزارت علوم اعلام کنند.

وی ادامه داد: یکی از این موضوعات «تحول در حکمرانی داخل دانشگاه» است شناسایی دانشگاه هایی است که ۷۰ الی ۸۰ درصد تولید علم جمهوری اسلامی ایران را برعهده دارند این دانشگاهها حدودا ۲۰ دانشگاه هستند و به دلیل وجود توانمندی و زیرساخت می‌توانند در تولید علم در آینده در جمهوری اسلامی نقش آفرینی و برای شغل های آینده هم برنامه ریزی کنند.

معاون آموزشی وزارت علوم افزود: این دانشگاه ها شناسایی شدند تا روی دانشکده ای کار کنند که مدل حکمرانی آن در ۱۰۰ دانشگاه برتر دنیا وجود دارد و ما باید این مسیر را با فرهنگ و تمدن ایران اسلامی پیش ببریم.

عمو عابدینی یادآورشد: این دانشگاه، دانشگاهی است که فقط برای علوم و فناوری های راهبردی آینده در کشور ایران برنامه ریزی شده و با حکمرانی خاصی اداره می شود. برای مثال اعضای هیات علمی این دانشکده باید از نخبگان و استعدادهای درخشان باشند و مثلا یک نوبت در دوره تحصیل شاگرد اول شده اند. همچنین اگر فرد عادی بخواهد استاد بشود ارتقای او مدت طولانی زمان می برد، ولی اعضای هیات علمی این دانشکده با ارائه موفق برنامه‌های مختلف و با تشخیص کمیته مربوطه می‌توانند ارتقا بگیرند.

معاون آموزشی وزارت علوم افزود: مدل این دانشکده ها اینطور است که استاد می‌تواند با شاگردپروری دانشجو جذب کند. در فرهنگ گذشته ایران هم همینطور بوده است. یعنی در حکمت‌خانه‌ها و دانشگاه هایی که داشتیم شاگردپروری و حکیم پروری می کردند.

وی یادآورشد: بنابراین چنین دانشکده ای یکی از بندهای موضوع طرح تحول آموزش عالی است. مصوبات آن را هم اخذ کرده ایم. این دانشکده هم از نظر تمدنی و هم نوع مدیریتی که برگرفته از ۱۰۰ دانشکده برتر دنیا است.

عمو عابدینی افزود: دانشجویانی که برای این دانشکده در نظر گرفته ایم دانشجویان واقعا مستعد هستند، برای نمونه اعلام می کنیم دانشجویان رتبه زیر ۲۰۰۰ در این دانشگاه ها پذیرش شوند. هر دانشگاهی از این ۲۰ دانشگاه یک دانشکده به نام علوم و فناوری‌ های راهبردی آینده خواهند داشت.

معاون آموزشی وزارت علوم افزود: این یک بند از طرح تحول آموزش عالی است. این سوال مطرح است که این دانشجویان برای چه منظوری باید تربیت شوند، یک فناوری های آینده که دانشجو به دانشکده فناوری های آینده می رود و یکی هم نیازمحوری که نیازهای صنعت و جامعه را در حوزه علوم انسانی و غیر علوم انسانی رفع می کند. اینجا باید در نظر بگیریم که دانشکده هایی شکل بگیرد که نیازمحور است. دانشکده علوم پایه نیازمحور است ولی نمی توانیم به جای خاصی اشاره کنیم که به آن نیاز دارد، بلکه آینده علم، فلسفه علم، نوآوری و مرزهای دانش می خواهد، و نیاز بخش دوم است.

وی با اشاره به یکی دیگر از برنامه های طرح تحول آموزش عالی افزود: موضوع سوم خانواده محوری است ما دانشکده خانواده را فعلا در سه دانشگاه مصوب کردیم لذا در سه دانشگاه تهران، الزهرا و شهید بهشتی دانشکده خانواده شکل می گیرد و ۱۵ رشته را نیز در این خصوص مصوب می کنیم. این دانشکده ها را طوری مصوب می کنیم که بتوانند مثل دانشگاه های پیام نور بخش حضوری و غیرحضوری داشته باشند.

وی ادامه داد: همچنین دوره های کهاد برای خانم ها و آقایان مصوب شده و موضوعاتی مانند تربیت کودکان را دارد و این دوره ها را اصلا محدود نمی کنیم.

عمو عابدینی از ایجاد فرصت مطالعاتی آموزشی برای اولین بار خبر داد و افزود: موضوع دیپلماسی علمی هم یکی دیگر از موضوعات در ۱۰ موضوع طرح تحول است. از این رو جزء برنامه های ماست که دانشجویان ما بتوانند در کشورهای اسلامی و کشورهایی که رابطه خوبی داریم، یک ترم بگذرانند و دانشجویان ‌آنها هم در ایران یک ترم بگذرانند. آیین نامه این موضوع هم نوشته شده است.

عمو عابدینی افزود: بر اساس طرح تحول این موضوع نیز مطرح است که آیا این فرد برای کسب شغل توانمند است؟ این چالش را باید حل کنیم. برای حل این چالش در شورای برنامه ریزی آموزش عالی مصوب کردیم که دانشگاه می تواند ۴۰ واحد درسی را با صنعت و جامعه برای رشته های علوم انسانی و غیرعلوم انسانی تصویب کند. البته ۱۵ واحد را کارورزی و کارآموزی در نظر گرفتیم که فرد در صنعت باید کار را یاد بگیرد. شیوه نامه این ۴۰ واحد مصوب جلسات ۹۵۴ و ۹۵۹ شورای برنامه ریزی آموزش عالی است و پیش نویس شیوه نامه در اجلاس دو روزه معاونان آموزشی بررسی و نهایی می شود و دانشگاه هایی که قصد داشته باشند این برنامه ها را اجرا کنند باید بر اساس این شیوه نامه باید عمل کنند.

معاون آموزشی وزارت علوم با بیان اینکه یکی دیگر از بحث ها در طرح تحول، استادمحوری است افزود: استادمحوری برای اولین بار در کل نظام آموزشی انجام می شود. این موضوع را هم از استعدادهای درخشان شروع کردیم و ۲۰ درصد از دانشحویان عادی هم هستند ولی باید توسعه یابد. این موضوع در فرهنگ ما هم سابقه دارد، مثلا ابوعلی سینا شاگرد خود را انتخاب می کرده است و کلا استاد باید شاگرد خود را انتخاب کند. آیین نامه این موضوع تدوین شده ولی باید اشکالات آن رفع شود.

وی ادامه داد: استادمحوری در پژوهش هم باید انجام شود. البته پذیرش از طریق سنجش است ولی برای استعدادهای درخشان چون قانون داشتیم در شورای برنامه ریزی آموزش عالی مصوب کردیم و به این شکل با مصاحبه ۱۰ استاد دانشجو انتخاب می شود. در مرحله اول بخشی از جذب استعدادهای درخشان با استادمحوری است و باید تا سال بعد کل این ظرفیت با استادمحوری جذب شود.

وی ادامه داد: این موضوع را در برنامه هفتم هم آورده ایم و امیدواریم تصویب شود. استعدادهای درخشان خوبی داریم و باید فضا را برای آنها باز کنیم. دانشجوی دانشکده های علوم و فناوری های آینده استعداد درخشان است. اگر استادی طرح پژوهشی دارد که در سامانه «نان» تصویب شده است، در این صورت ۱۰ یا ۲۰ نفر برای جایگاه همکاری با این استاد معرفی می شوند و استاد می تواند با مصاحبه یک یا چند نفر را انتخاب و به سازمان سنجش معرفی کند و سازمان سنجش می تواند یک نفر را برای پذیرش در این رشته بپذیرد.