مراسم رونمایی از کتاب «قرآن‌های کوفی در ایران و دیگر پاره‌های آن در جهان» تألیف مرتضی کریمی‌نیا به سفارش مرکز طبع و نشر قرآن کریم با حضور مؤلف و جمعی از مسئولین مرکز طبع و نشر قرآن کریم و فعالان و پژوهشگران قرآنی برگزار شد.

مرتضی کریمی‌نیا، مؤلف کتاب «قرآن‌های کوفی در ایران و دیگر پاره‌های آن در جهان» در این آیین که به میزبانی مرکز طبع و نشر قرآن کریم برگزار شد، تألیف این اثر را به مثابه شروع راهی برای دیگران در این حوزه خواند و گفت: نسخه‌هایی که در این کتاب بررسی شده در شناخت ما از تاریخ قرآن تأثیرگذار بوده و هست.

وی ادامه داد: همه می‌دانیم که تحقیق درباره قرائات و رسم قرآن تا همین دو دهه اخیر عموماً مبتنی بر میراث مکتوب و روایی ما بود که در کتب پیشینیان روایت شده بود اما در دوره جدید با فشار این اسناد و مدارک روبه‌رو بودیم که نه‌تنها ما ایرانیان بلکه دیگر مسلمانان را مجبور می‌کرد که به این اسناد قرآنی توجه نشان دهیم و این اطلاعات قرائتی و اطلاعات مربوط به رسم و املا و کتابت قرآن را با نسخه‌ها و اسناد باقی‌مانده مطابقت دهند.

کریمی‌نیا اضافه کرد: تحقیق در مورد نسخه‌های قرآنی به ما کمک می‌کند که بسیاری از قرائت‌هایی که در متون قرائات ثبت شده را چک کنیم و ببینیم کدام‌یک از قرائت‌ها در این نسخه‌ها رواج داشته است یا حتی خیلی از قرائت‌های ناشناخته‌ای که در متون قرائت ثبت نشده را اینجا بیابیم و خود این‌ها منشأ سؤال شود زیرا تا زمانی که سؤال نداشته باشیم، علم ما پیشرفت نمی‌کند.

مؤلف کتاب «قرآن‌های کوفی در ایران و دیگر پاره‌های آن در جهان» به ویژگی های این اثر پرداخت و گفت: این کتاب در سه فصل اصلی تدوین شده است. ابتدا به ما پیشنهاد شد برای پژوهش درباره این نسخه‌ها دو کار می‌توانیم انجام دهیم، یکی اینکه فقط درباره نسخه‌های حجازی قرن اول پژوهش کنیم و دیگر اینکه پژوهشی راجع به نسخه‌های سه یا چهار قرن اول.

وی ادامه داد: پژوهش درباره نسخه‌های حجازی قرن اول به دلیل اینکه در ایران فقط یک نسخه در اختیار داشتیم، مستلزم رفتن به خارج از کشور بود اما چیزی که جای آن در دنیای پژوهش امروز بسیار خالی بود، اطلاع از نسخه‌های داخل ایران بود؛ به همین دلیل ما هدف پژوهش خود را معطوف به نسخه‌های کوفی داخل ایران قرار دادیم.

گفتنی است؛ این کتاب در سه فصل اصلی تدوین شده است، فصل اول مشتمل بر قدیمی‌ترین نسخه‌های قرآن است که به خط حجازی یا مایل که در قرن اول یا اوایل قرن دوم کتابت شدند که در این حوزه تنها به مصحف مشهد رضوی دسترسی داشتیم که در دو نسخه شماره ۱۸ و ۴۱۱۶ آستان قدس نگهداری می‌شود.

همچنین، دو فصل بعدی کتاب به نسخه‌های کوفی قرآن کریم در قرون دوم، سوم و چهارم و کوفی مشرقی یا کوفی ایرانی -که اِلِمان‌های خط-نقاشی در آن بیشتر ظاهر می‌شود- اختصاص داده شده است.