فارغ از اینکه افزایش نرخ تسهیلات به ۵۵۰ میلیون تومان با نرخ ۲۳درصد و دوره بازپرداخت ۲۰ سال به معنای اقساط حدود ۱۰ تا ۱۱ میلیون تومانی خواهد بود که از توان خانوار ایرانی خارج است، کارشناسان می‌گویند افزایش وام مسکن به معنای رشد بیشتر نقدینگی در کشور است که تبعات تورمی جبران‌ناپذیری برای مردم به همراه خواهد داشت.

طبق آنچه محمدابراهیم احمدی، کارشناس مسکن می‌گوید وقتی وام به خریدار داده می‌شود، نقدینگی دست او بالا رفته و به عبارتی توان خرید خانوار به طور موقت افزایش داده می‌شود ولی این یک مسکن مقطعی محسوب می‌شود.  

عرضه مسکن با سرعت کم
احمدی در گفت‌وگو با قدس با یادآوری اینکه ما در ماه‌های گذشته به خاطر بالا رفتن نرخ ارز، افزایش قیمت زیادی در مصالح ساختمانی داشتیم می‌افزاید: با کاهش قدرت خرید سازندگان، میزان ساخت‌وساز در کشور کاهش پیدا کرده، پس همین حالا هم تولید مسکن در بخش خصوصی کاهش پیدا کرده است. از سوی دیگر دولت وعده داده بود سالی یک میلیون مسکن بسازد، در حالی که در خوشبینانه‌ترین حالت ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار مسکن ساخته شده است.

به هم خوردن توازن بازار با افزایش تقاضا
این کارشناس حوزه مسکن تأکید می‌کند: با این اوصاف از یک سو توان بخش خصوصی برای ساخت به‌شدت کاهش پیدا کرده و از این طرف ما با اعطای وام به مردم به افزایش تقاضا دامن زده‌ایم، خروجی این کار سبب به  هم خوردن توازن بازار می‌شود.

احمدی می‌افزاید: اگر می‌خواهید کاری کنید باید سعی کنید تعادل را برقرار کنید، یعنی در وهله‌ نخست توجه شما به تولیدکننده باشد، بعد سمت مصرف‌کننده بیایید و او را تقویت کنید. وی ادامه می‌دهد: در سال‌های گذشته تاکنون برای سازندگانی که می‌توانند واحد مسکونی بسازند و نگه دارند تا قیمت به نقطه ایده‌آل آن‌ها برسد، هیچ انگیزه‌ای برای صنعتی‌سازی و سرعتی‌سازی وجود ندارد، چون این تعلل با گذر زمان و تورم بیشتر به نفع سازندگان تمام می‌شود. وظیفه سیاست‌گذار برای رساندن تعادل به این بازار این است که اگر می‌خواهد به سازنده وام بدهد نباید این تسهیلات به هر سازنده‌ای تعلق بگیرد و برای اینکه سازندگان به سمت صنعتی‌سازی و سرعتی‌سازی تشویق بشوند باید موظف باشند این وام را به سمت صنایع زیربنایی و ساخت مسکن با فناوری‌های روز و مدرن ببرند.

اولویت تسهیلات‌دهی با ساختمان‌سازی نوین 
این کارشناس حوزه مسکن می‌گوید: اگر بخواهیم کار درستی انجام بدهیم اولاً در عرضه و تقاضا هر دو طرف را باید در نظر بگیریم و ثانیاً اگر حق تقدم را می‌خواهیم به یکی از طرفین بدهیم نباید بازار را داغ کنیم، بلکه باید ابتدا بازار تشنه را با رسیدگی به طرف عرضه به تعادل برسانیم. این وام باید به کسانی داده شود که صاحب ایده، فناوری و اختراع هستند. باید از آن‌ها حمایت کنیم تا این صنعت در کشور شکل بگیرد تا بتوانیم خروجی آن را یک یا دو سال دیگر به وضوح ببینیم. 

توان بازپرداخت سازنده بیشتر از مصرف‌کننده
احمدی می‌گوید: سازنده‌ای که تسهیلات می‌گیرد نسبت به کسی که این مسکن را می‌خرد توان بازپرداخت بیشتری دارد. ما باید اجرایی‌تر حرف بزنیم. وام را باید به مالک‌های ساختمان‌های فرسوده بدهند تا مشوق برای حل کردن مشکل این بخش باشد. باید کمک کنید صدور پروانه‌های ساخت توسط شهرداری‌ها تسریع شود. به طور خلاصه گفتیم باید عرضه و تقاضایمان متعادل باشد و برای این کار نیاز داریم تلاش کنیم اول تولید عقب افتاده خود را در این بخش جبران کنیم، تا هم اشتغال ایجاد شود، هم ارزش بازار بیشتر شود و هم اینکه توان بازپرداخت این وام‌ها احتمالاً توسط سازندگان راحت‌تر فراهم شود.

به مردم وام ساخت مسکن بدهید نه وام خرید
رضا غلامی، کارشناس اقتصادی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما با بیان اینکه ما در بازار دچار کمبود عرضه‌ مسکن هستیم می‌گوید: نیاز سالانه ما به مسکن هر سال با ازدواج جوانان حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار واحد افزوده می‌شود، علاوه ‌بر این، نیاز ما به واحدهای مسکونی برای راه‌اندازی مطب‌ها و اداره‌ها نیز به آن اضافه می‌شود و در این میان بخشی از ساختمان‌های فرسوده نیز از مدار خارج می‌شوند که در مجموع نیاز ما به حدود ۹۰۰ هزار تا یک میلیون واحد مسکونی را قطعی می‌کند.

این اقتصاددان می‌افزاید: دولت از اواسط دهه‌ ۹۰ به بعد حدود ۴۰۰ هزار واحد مسکونی ساخته که بدین ترتیب ما سالانه ۵۰۰ هزار کسری در این حوزه مسکن داشتیم که هر سال بر میزان انباشت شده قبلی افزوده شده است. با توجه به کسری شدید عرضه، دولت آقای رئیسی برنامه ساخت یک میلیون واحد مسکونی را در دستور کار قرار داد که بتواند کفه تقاضا را با عرضه برابر و بخشی از بحران مسکن را کنترل کند.

غلامی می‌گوید: وقتی در بازار مسکن دچار کمبود عرضه و مازاد تقاضا هستیم و در این شرایط تسهیلات می‌پردازید تقاضا را تحریک می‌کنید، یعنی افراد دیگری را وارد بازار مسکن می‌کنید در حالی که قادر به پاسخ‌گویی به نیاز آن‌ها نیستید، این موجب رشد قیمت مسکن خواهد شد بنابراین در چنین شرایطی پرداخت تسهیلات خرید مسکن یک سیاست اشتباه است. 

وی می‌گوید: باید این وام به کسانی تعلق بگیرد که قصد ساخت مسکن دارند، یعنی به جای وام خرید به مردم وام ساخت بدهیم و در جریان ساختمان‌سازی به مرور نقدینگی را تزریق ‌کنیم تا واحد مسکونی تکمیل شود. این سبب می‌شود طرف عرضه تحریک بشود و قدم‌هایی برای کم شدن شکاف عرضه و تقاضا برداشته و بخشی از بحران مسکن مدیریت شود. اگر وام ساخت را به سازندگان بدهید نیز عملاً سازنده، این وام را به مصرف‌کننده منتقل خواهد کرد و خریدار می‌تواند صاحب خانه وامدار شود.