افزایش قیمت خودرو در سال های اخیر باعث شده تا دقت و وسواس مردم برای خرید این محصول افزایش پیدا کند. از طرفی نوسانات قیمت و گاه افزایش نجومی قیمت ها، عده ای را وسوسه کرده تا وارد این بازار شده و با خرید و فروش خودرو، از نمد برای خود کلاهی ببافند و وارد عرصه خرید و فروش خودرو شوند. این افراد که عمدتاً از مختصات بازار خودرو و حتی از ویژگی ها و شرایط فنی خودرو ها و آداب و اصول معامله اطلاعات ندارند، در مواقعی برای خود و خریدار مشکلات عدیده ای به وجود می آورند. به منظور آشنایی بیشتر با بازار خودرو، نحوه انتخاب خودرو، شرایط استاندارد معامله و ... با شایان حاجی عسکرلی کارشناس حوزه خودرو و مدیر نمایشگاه اتومبیل شایان همکلام شدیم:

آیا خرید خودرو کار دشواری است؟

بدون تعارف پیدا کردن و خریدن ماشین آسان نیست. آن هم در شرایط کنونی که قیمت ها افزایش پیدا کرده اند و تعویض ماشین به آسانی سال های قبل نیست. یک فرد برای خرید یک خودرو علاوه بر بررسی شرایط مالی خود، باید تصمیمات زیادی بگیرد و مولفه‌های زیادی را بررسی کند و قطعاً کسی که از این شرایط آگاهی ندارد نباید به تنهایی برای خرید خودرو اقدام کند.

برای خرید خودرو چه فاکتورهایی را باید لحاظ کرد؟

کاربرد خودرو و میزان استفاده از خودرو در شبانه روز دو مولفه مهم هستند که باید در خرید خودرو به آنها دقت شود. قطعاً کسی که قرار است از خودرو برای سفرهای داخل شهری استفاده کند با کسی که خودرو را برای مسیر های ییلاقی می خرد، متفاوت است.  

البته این دو از موارد اصلی هستند وگرنه مواردی جانبی دیگری هم باید ملاحظه شوند که برخی از آنها عبارتند از: امنیت، قابلیت اطمینان، اندازه، راحتی، مصرف بهینه سوخت، هزینه، ارزش هنگام فروش، سایز موتور، میزان مصرف بنزین، رنگ ماشین و تعداد کیلومترهایی که از ماشین استفاده شده ( در صورتی که ماشین کارکرده میخرید و ... بخشی از مواردی هستند که قبل از خرید باید به آنها توجه شود و فرد روی آنها مطالعه کند یا با اهل فن مشورت کند.

ماشین صفر یا کار کرده؟ توصیه شما کدام است؟

حقیقت امر ماشین صفر و کار کرده هر کدام شرایط خاص خودشان را دارند و دارای معایب و مزایایی هستند که به شرایط خریدار بستگی دارند. در شرایطی یک ماشین کارکرده با ده سال سابقه از یک خودروی صفر ارزش ریالی و کاربردی بیشتری دارد. اما مواردی هم داریم که خرید خودروی صفر منطقی و به صرفه است. در مجموع هر کدام از این خودروها دارای معایب و مزایا و از طرفی طرفداران خودشان هستند که به عوامل اجتماعی، کارکردی، اقتصادی متعددی بستگی دارد.  

اما باید اشاره کرد ماشین صفر، مقرون به صرفه است، هزینه جانبی تعمیرات ندارد؛ ویژگیها و امکانات جدیدی دارد؛ از طرفی در مقایسه با خرید ماشین کارکرده هزینه بیشتری باید پرداخت. افت قیمت هم دارد و به قولی به محض اینکه خودرو را بخرید و آن را از پارکینگ خارج کنید از ارزش خودرو کاسته می شود.

اما ماشین کار کرده هم شرایط خاص خودش را دارد. ماشین کارکرده از ماشین صفر ارزان تر است ولی از گذشته ماشین و نحوه استفاده از آن توسط مالک قبلی خبر نداریم. هزینه های تعمیرات آن بیشتر است.

با این وجود باید اشاره کرد که انتخاب بین ماشین صفر و کارکرده یک مهارت است و به عنوان مثال خرید یک ماشین کارکرده از یک آشنا گاهی اوقات از ماشین صفر مقرون به صرفه تر و منطقی تر است.

در بنگاه معاملات خودرو چه اطلاعاتی به خریداران می دهند؟

باید اذعان کنم خرید و فروش خودرو یک امر تخصصی است و علاوه بر نیاز به داشتن آگاهی از مختصات فنی خودرو ها، تفاوت خودرو با یکدیگر به لحاظ عملکرد، ساختار، هزینه و ... یک بنگاهدار باید همانند یک وکیل دارای اطلاعات حقوقی نیز باشد. ضمن احترام به همه فعالان عرصه خرید و فروش خودرو در سال های اخیر به دلیل افزایش قیمت خودرو و سود ناشی از خرید و فروش و واسطه گری افراد بسیاری وارد این عرصه شدند و به دلیل عدم اشراف به مقولات فنی و حقوقی گرفتار یهای متعددی برای خود و خریداران و فروشندگان خودرو ایجاد کردند.

آیا تست رانندگی خودرو را قبل از خرید ضروری می دانید؟

تست رانندگی اتومبیل مهمترین بخش از خرید است. اگر خریدار تصمیم به تست خودرو دارد باید به تصمیمش احترام گذاشت و حتی می توان بخشی از مختصات ویژگی های خودرو را در تست به خریدار معرفی کرد. خریدار هم می تواند سوالات خود را در زمان تست بپرسد.

خرید خودرو کارکرده چه شرایطی دارد؟

خودروی کارکرده شرایط ویژه ای دارد و خرید آن با خودروی صفر متفاوت است. گرفتن تائیدیه از مکانیک مورد وثوق، نقاش، صافکار برای خرید یک خودروی کار کرده لازم است و باید به خریدار فرصت داد نظر همه معتمدین خود را جلب کند. مگر اینکه بنگاه دار قابل اطمینان باشد و همه مشتریان را به یک چشم نگاه کند. در این صورت خریداران به حرف های بنگاهدار اطمینان می کنند. با این حال به خریداران توصیه می شود خودرو را به مکانیک مورد اطمینان خود نشان دهند تا عملکرد خودرو و تصادفات احتمالی و خرابی رادیاتور و … را چک کند. خرید کردن با آرامش ذهنی به شما کمک میکند که بهترین معامله را انجام دهید.

به جز موارد فنی و موتوری چه اقدامات دیگری باید انجام داد؟

در خرید خودروی کار کرده باید علاوه بحث موتوری به سایر موارد هم توجه داشت.  برف پاک کن، تهویه هوا (در صورت وجود)، بخاری، چراغهای عقب، لامپهای سقفی، داشبورد، چراغ راهنما، صندوق عقب، کیفیت صندلی‌ها، راحتی صندلیها برای مسیرهای طولانی، دید ماشین، کمربند ایمنی، کیسه‌های هوا، رادیو، سقف اتومبیل و .. که از سالم بودن آن‌ها اطمینان حاصل کنید.

در بحث حقوقی خودروی کارکرده چه اقداماتی را توصیه می کنید؟

قبل از هر چیز توصیه می شود از انجام معامله خودروی کارکرده در مکانی غیر از بنگاه معاملات خودرو خودداری شود. در گام بعد مدارک خودرو و فروشنده باید را به دقت بررسی کرد. در ضمن قبل از معامله خودرو، حتما از کامل بودن مدارک شناسایی فروشنده و خودرو مثل کارت خودرو، اصل سند خودرو، برگ معاینه فنی معتبر، پرداخت کامل عوارض شهرداری و بیمه خودرو  اطمینان حاصل کنید. دقت کنید خودرو حتما به نام طرف مقابل باشد؛ از خرید خودروهایی در رهن شرکت سازنده و یا با پلاک شهرستان‌های دیگر و وکالتی و … حتی المقدور بپرهیزید. برخی دلالان، خودروها را با سند باز و پلاک نفر قبلی می‌فروشند! بعضی خودرو را جای طلب از کسی گرفته‌اند و خرید این مدل خودروها حتی اگر با قیمت مناسب باشد، به هیچ عنوان توصیه نمی شود.

آیا انجام معامله در هر بنگاهی را صلاح می دانید؟

اگر هدف بنگاهدار کسب سود متعارف باشد، به خریدار اجازه فکر کردن، مشورت و تصمیم گیری می دهد. متاسفانه برخی بنگاهدار ها با ایجاد جو روانی و به کار بردن کلمات و عبارات خریدار را در شرایط عمل انجام شده قرار می دهند و سعی می کنند تا معامله سریع تر انجام شود. انجام چنین معاملاتی به نظر بنده از اعتبار بنگاهدار می کاهد و حتی اگر از این مدل خرید و فروش، منظور خاصی هم نداشته باشد، این رویه صحیح نیست. خریدار چند صد میلیون تومان پول را وارد معامله ای کرده و حق دارد از تمام جزئیات معامله با خبر باشد و نباید حق مشورت با دوستان و معتمدین را از او سلب کرد. بنابراین توصیه می شود حتی المقدور از انجام معامله در بنگاه هایی که روی مدیر بنگاه شناخت ندارید خود داری نمائید و در صورت اجبار به انجام معامله در بنگاه های غریبه، حتماً برای خرید یا فروش خودرو از یک نفر اهل فن کمک بگیرید و معامله را در یک جلسه نهایی نکنید.