سوال: خیلی متشکرم جناب آقای جلیلی بفرمایید؟ 

جلیلی: بسم الله الرحمن الرحیم عید سعید غدیر را تبریک عرض می‌کنم، ببینید ما وقتی صحبت از فرصت‌ها می‌کنیم یکی از بخش‌های مهم این فرصت‌ها در سیاست خارجی است، سوال مردم این است که این فرصت‌های سیاست خارجی چگونه به زندگی ما می‌رسد؟ من این را توضیح بدهم در سیاست خارجی فرصت چگونه شکل می‌گیرد، فرصت اینگونه شکل می‌گیرد که کشور‌ها با هم یک اشتراکاتی دارند از آن تعامل به دست می‌آید و از آن تعامل فرصت به دست می‌آید به ویژه در زمینه اقتصادی اگر ما صحبت می‌کنیم از اینکه می‌خواهیم فرصت‌ها را استفاده کنیم باید بدانیم در روابطمان با کشور‌های جهان چه اشتراکاتی داریم و از آن‌ها چه فرصت‌هایی به دست می‌آید اولین ایراد اینجا این است که شما فقط دو سه تا کشور را بهش تمرکز کنید که اتفاقاً آن دو سه کشور بیشترین اختلاف را با شما دارند و با شما نه تنها فرصت تولید نمی‌کنند بلکه تهدید تولید می‌کنند این یک، پس شما باید تمام دنیا رو ببینید ما در دنیا کشور‌های فراوانی داریم که زمینه‌های مشترک کار با ما را دارند به ویژه در عرصه اقتصاد اینجا شما باید اولویت بندی داشته باشید بدانید که هدف در اقتصاد چیست اولین بحثی که اینجا وجود دارد این است که در بحث‌های اقتصادی، چون سوال جلسه ما امروز این است که فرصت‌های اقتصادی در سیاست خارجی را چگونه به دست بیاوریم ما امروز دو تا موضوع اصلی در کشور داریم یک اشتغال دو ارزآوری این دو تا باید عملیاتی شود بیاید و عملاً در سیاست خارجی خودش را نشان بدهد، سیاست خارجی موفق است اگر ابتدای سال این کار شروع شد ابتدای دولت معلوم شود، در پایان آن سال در پایان آن دولت چه میزان به ارزآوری ما اضافه شد، چقدر اشتغال ما را زیاد کرد، چقدر توانست اقتصاد ما را رشد بدهد، این اولین لازمه‌اش این است که شما باید اقتصادت را جانمایی کنی در آن زنجیره اقتصادی که وجود دارد اولویت‌ها را باید اینجا مشخص کرد شما باید ببینید در کشور‌های همسایه که اولین اشتراک را با شما دارند چگونه می‌خواهید از این استفاده کنید من یک مثال بزنم برخی اوقات فقط از اشتراک شما با دیگران نیست که این به دست می‌آید از اختلاف آن‌ها با هم هم برای شما بعضی وقت‌ها فرصت تولید می‌شود همین روسیه با اتحادیه اروپا دچار اختلاف شد یک زمانی ۱۱ میلیارد دلار صیفی جاتش را از آنجا وارد می‌کرد به دلیل این اختلاف این فرصت برای شما ایجاد شد که ۱۱ میلیارد دلار صیفی جاتتان را صادر کنید به روسیه خب این یک فرصت است یا با همسایگان شما شرایطی وجود دارد که تحریم نمی‌تواند در آن اثر بگذارد در زمانی همین کسانی که ادعا‌هایی دارند ما با همین ترکمنستان روابطمان ۶ میلیارد دلار بود به دلیل اینکه اولویت‌ها را نمی‌شناختند ارزآوری برایشان مهم نبود این رسید به ۲۰۰ میلیون دلار این معلوم است که به اقتصاد کشور لطمه می‌زند، من عرضم این است هر سفارت ما باید یک سکوی صادراتی باشد هر سفارت شما باید برایش ماموریت تعریف شود در ایجاد اشتغال و ارزآوری برای کشور اگر این نگاه باشد آن موقع هر سفر سیاسی و دیپلماتیک شما در سطوح مختلف که می‌رود باید همراه با خودش عده‌ای از فعالان اقتصادی و بازرگانان را ببرد در جا‌های مختلف ببینید ما در دنیا هرجا که فرصتی است آن را نباید بگذاریم کنار از آمریکای لاتین گرفته، آفریقا گرفته همسایگانمان گرفته، همین کشور‌های حوزه مقاومت گرفته، همه این‌ها برای ما کلی می‌توانند فرصت ایجاد کنند ما در زمانی من معاون آمریکای لاتین اروپا آمریکای وزارت خارجه بودم در همان زمان ما با دو سه کشور آمریکای لاتین توانستیم صادراتمان را به چند میلیارد دلار برسانیم این چند میلیارد دلار یعنی کلی ارزآوری کلی اشتغال و کلی فعالیت‌های اقتصادی و حضور ما در آنجا همین شهید رئیسی عزیز در آخرین سفرش چی را به رخ کشید رقم نیم میلیارد دلار رفت در سریلانکا صادرات خدمات فنی ما را به رخ کشید، این را باید برنامه داشت، من معتقدم آن وقت بعد این علاوه بر بحث‌های جغرافیایی بحث‌های موضوعی هم وجود دارد شما امروز در گردشگری در سلامت در آموزش در مسائل فرهنگی در کنار اقتصادی همه این‌ها می‌توانید با دیپلماسی‌های مرتبط با آن‌ها کلی برای کشور فرصت ایجاد کنید ما اگر صحبت از فرصت می‌کنیم و می‌گوییم یک جهان فرصت واقعاً امروز در جهان این فرصت وجود دارد ما الان در منطقه در همین منطقه مقاومت که ما بیشترین همکاری‌ها را داشتیم جوانان ما رفتند آنجا به حق ایستادند و دفاع کردند از مقاومت امروز باید روابط اقتصادی ما در همین سطح باشد متناسب باشد یعنی ما باید بیشترین روابط اقتصادی را با کشور‌های همسایه مثل پاکستان مثل سوریه داشته باشیم نه اینکه برخی کشور‌های دیگر بیشتر از ما داشته باشند، من عرضم این است ما امروز در برخی از کشور‌ها فرصت‌های کم نظیری داریم فقط بازار پتروشیمی و صنایع پایین دستی پتروشیمی منطقه ۱۳۵ میلیارد دلار از سهم ما خیلی کم است، ما باید اینجا حضور فعال داشته باشیم. 

سوال: خیلی متشکرم جناب آقای زاکانی بفرمایید؟ 
 زاکانی: بسم الله الرحمن الرحیم تبریک عرض می‌کنم فرا رسیدن عید سعید غدیر را ما در یک کتاب به عنوان سیاست خارجی ایده محور مبتنی بر دیپلماسی منزلت طلبانه ایده‌های خودمان را ترسیم کرده‌ایم و با یک چهارچوب مشخصی که مبتنی بر قدرت داخلی انسجام و بهره‌مندی از همه ظرفیت‌های ملی و منطقه‌ای و جهانی این ظهور و بروز قدرت ایران را بتوانیم بیشتر کنیم و یک جایگاه جدیدی را برای ایران در عرصه منطقه و جهان به ثبت برسانیم مبانی سیاست خارجی ما سه چیز است یکی مکتب امام یکی منطق درستی برای جهانیان دارد رهنمود‌های رهبری معظم انقلاب و تکیه به مردم است بر اراده مردم تکیه کنیم مفروضاتمان هم این است که دوران گذار است، قدرت دچار یک دگرگونی و پراکندگی شده و جهان در حال تغییر است با مدل‌های قبلی و با مدل‌های در حقیقت سوخته نمی‌شود، جایابی درستی برای قدرت در عرصه منطقه‌ای و جهانی داشت پنج گام را هم تعریف کرده‌ایم ابتدا ارتقاء کرامت انسانی است یعنی بازیابی آن پیام اساسی انقلاب اسلامی در سراسر جهان این پیام امروز با همه وجود شنیده می‌شود امروز وقتی شما از آزادسازی قدس صحبت می‌کنید از ظلم بر مردم فلسطین صحبت می‌کنید در خود آمریکا هم پدیدار دارد، چون ما مبتنی بر آن یافته‌های که بر اساس کرامت انسانی است تکیه زده انقلاب اسلامی و برترین‌های آن را بیان کرده نکته دوم ارتقاء منزلت تصویر جهان ایران است این حصاری که دور ایران کشیدند و این سیاهنمایی را که کرده‌اند باید شکسته شود، بهترین پیام آور برای این موضوع ایرانیان خارج از کشور هستند و عقبه مستضعفین و حق مداران در سراسر جهان خاصه در محور مقاومت محور سوم فعالیت ما سیاست همسایگی است و ارتقاء محور مقاومت، ما ظرفیت بی‌نظیری داریم در منطقه بدون ایران که به زعم بزرگان دشمن در منطقه غرب آسیا قدرت برتر است این قدرت برتر امروز یک تجلی ویژه پیدا کرده به ویژه بعد از کاری که در وعده صادق صورت گرفت و در طوفان الاقصی اتفاقاتی رقم خورد که اصلاً معادلات منطقه‌ای تغییر کرده لذا از همه این ظرفیت‌ها باید استفاده کرد از سیاست همسایگی باید بهره برد و نکته چهارم دیپلماسی اقتصادی برای بازیابی اقتصاد ملی است ما از همه ظرفیت‌های جهانی و منطقه‌ای و داخلی‌مان باید استفاده کنیم دیگران را به خودمان وابسته کنیم به جای اینکه به دیگران وابسته باشیم این خیلی امر مهمی است شما وقتی در درون کشور ظرفیت‌هایی را خلق می‌کنید که ۳۶ کشور در حوزه شمال و جنوب و انتقال بار از ایران به ایران وابستگی پیدا می‌کنند این فوق العاده قدرت برای ایران ایجاد می‌کند، وقتی شما در منطقه آثارت جوری است که بدون شما نمی‌توانند تصمیم بگیرند برای شما قدرت در منطقه ایجاد می‌کند، وقتی شما در جهان در قدرت‌های نوظهور ارتباطات و مواردی را دنبال می‌کنید در بریکس در شانگ‌هایی که آرزوی یک عده بود در دولت شهید رئیسی به ثمر رسید شما برای خودتان فرصت‌های جدیدی خلق می‌کنید که یک نمونه‌اش را سرور عزیزم راجع به اوراسیا صحبت کردند لذا دیپلماسی اقتصادی نیاز به یک تحول در وزارت خارجه دارد و نیاز به بسترسازی برای حضور بخش خصوصی در سراسر جهان و فرصت‌های آن دارد که این اتفاق بیفتد نهایتاً موقعیت ژئوپلیتیک ایران باید در منطقه و در جهان یک منزلت‌یابی جدید شود این فرصت‌ها فرصت‌هایی نیست که بشود آن را از دست داد، لذا با ایده محوری با منزلت جویی ما مسیری را باید برویم که در این مسیر ایران را بر قله‌های جهان بنشانیم.
عرض کردم ما باید به مکتب امام به رهنمود‌های رهبری معظم و به مردم خودمان تکیه کنیم و از تمام ظرفیت‌ها نهایت استفاده را بکنیم برای چی برای اینکه ارتقاء کرامت انسانی را داشته باشیم و اعتلای اهداف انقلاب اسلامی در سراسر جهان و از طرفی هم بازیابی قدرت خودمان را در منطقه و جهان مجدد انجام بدهیم. 

سوال: خیلی متشکرم بسیار خوب در نوبت دوم هر یک از نامزد‌ها به مدت ۵ دقیقه فرصت دارند که نظرات دیگر نامزد‌ها را نقد کنند جناب آقای قالیباف ۵ دقیقه جنابعالی از همین حالا شروع شد؟ 
 قالیباف: من در بخش دوم این را توضیح بدهم البته من واقعاً متوجه نشدم به هر حال جناب آقای پزشکیان در این حوزه که ستاد ایشان برای مذاکره چه پیشنهادی دارند و چطوری می‌خواهند رفع تحریم را انجام بدهند، با توجه به اینکه قانون اقدام راهبردی را مانع تحریم می‌دانند و سیاست‌های کلان را هم گفتند قبول نداریم این را به هر حال روشن شود من به هر حال به این موضوع بپردازم که خود من وقتی می‌گویم مذاکره را قبول دارم و پیگیری می‌کنیم منطبق بر ماده ۶ در ماده ۶ به ما این فرصت را می‌دهد که اقدام متقابل انجام بدهیم و قدم به قدم پیش برویم، یعنی ما الان پروتکل الحاقی را که با قانون اهبردی متوقف کرده‌ایم او در مقابل آزادسازی نفت ما ما می‌توانیم مجدد آن را برقرار کنیم یعنی یک اقدام آن‌ها یک اقدام ما مثلاً ما الان غنی سازی ۶۰ درصد را بر اساس اقدام راهبردی اقدام شده اگر آن‌ها در حقیقت بنادر ما را آزاد کنند بیمه را آزاد کنند بانک مرکزی را اجازه بدهند کارش را انجام بدهد ما حتماً برمی‌گردیم یعنی پایاپای این کار را باید انجام بدهیم به هر حال وقتی ما با یک دشمنی روبرو هستیم که صادقانه نیست رفتار ترامپ را دیده‌ایم طبیعتاً باید خیلی حساب شده این کار را انجام بدهیم و من مطمئن هستم که در حوزه رفع تحریم این موضوع را به طور جد دنبال می‌کنیم، اما در حوزه خنثی سازی تحریم و فرصت‌های خیلی بزرگی داریم ما همین الان عزیزان اشاره کردند اوراسیا بحث شد شانگ‌های بحث در همین جا در رابطه با بریکس همین الان ما ۲۴ میلیارد دلار پرونده باز و متوقف داریم در قرارداد‌هایی که در همین چهارچوب شور‌های نوظهور است و همه این‌ها هم مخالف آمریکا هستند با ما هم می‌توانند کار کنند این‌ها باز نشان می‌دهد که ما اینجا در داخل یک انسجام و یک وحدت رویه نداریم اختلاف است بین دستگاه‌ها حتی اختلاف میان دستگاهی من در آن پیشنهادی که داشتیم که این‌ها را حل و فصل کنیم در ۵ کار یکیش در حوزه سیاست خارجی است که من معتقدم این بسیار کار کلیدی و اساسی است در میز گرد سیاسی قبل من اشاره کردم نشان دادم که چگونه ایران ما در حوزه ترانزیت هوایی چگونه ما را دور می‌زنند آن را من نشان دادم که همه می‌آیند از اطراف ایران عبور می‌کنند ما از درآمد بزرگ محرومیم که این در کمتر از یک سال قابل انجام است باز من به مردم عزیزمان این را نشان می‌دهم نگاه کنید این‌ها مسیر‌هایی است که الان دارد کارش انجام می‌شود یعنی از جنوب ایران از هند مستقیم آیمک می‌آید و می‌رود به سمت اروپا از مسیر عربستان و از شمال ایران.
این خطوط قرمز که می‌بینید ایران را دور زده است، این بزرگ‌ترین موقعیت ژئوپلیتیکی ما را دارد و بزرگترین موقعیت درآمد اقتصادی ما را از بین بردند در شمال و جنوب.
پیشنهاد ما در طرح ۱۴۱۴ که گفتیم در چاربهار چه کاری انجام دهیم و پایگاه و پایتخت دوم اقتصادی مان در آن جا می‌گذاریم، پایتخت دوم ایران را، این نقشه نگاه کنید، این‌ها مسیر‌های حمل و نقلی است که الان بخش قابل توجهی هست، متاسفانه به خاطر سیاست‌های غلطی که یا هماهنگی‌های غلط یا عدم واقعا توافق‌های اساسی در اجرای سیاست‌ها که می‌گویم ضعف مدیریت در این جا خودش را نشان می‌دهد.
ما راه آهن‌هایی که داریم حدود ۲۵ درصد راه آهن‌های ما برای ما هیچ منفعت اقتصادی ندارد و حتی به اندازه هزینه خودش هم نمی‌آورد و اگر آن‌ها در مسیر این سیاست دنبال کرده بودیم، امروز وضع مان بهتر بود.
امروز با این طرح ۱۴۱۴ در حوزه چاربهار، شما چند سال حرف چاربهار را می‌شناسید و حرف از سرمایه گذار ۱۰۰ میلیون دلار و ۸۰ میلیون دلار است در شرایطی که ۲۴ میلیارد دلار بدونی که مشکل‌ای اف تی اف و بدون مشکل مربوط به تحریم از تحریم هسته‌ای آمریکا داشته باشیم، می‌توانیم انجام دهیم.
این جاست که توافق، این جاست که مدیریت قوی، این جاست که تصمیم درست و ما به حول و قوه الهی در برنامه هفتم و در ادامه آن این ان شاءالله کار عظیم را برای یک درآمد دائمی برای کشور فراهم خواهیم کرد.

مجری: آقای پزشکیان بفرمایید.
پزشکیان: من یک اصولگرا هستم، اما به شدت باید برای این که به اصول برسیم اصلاحات و کاملا به اصلاحات معتقد هستم، اصولی که معتقدم حق هست و عدالت و همان چیزی که درجامعه می‌بینیم حق مردم و عدالت در تقسیم منابع و کانون‌هایی که باید همه مشارکت کنند. دیده نشده است.
در نتیجه برای این که این اتفاق بیافتد و همه مشارکت کنند باید کشور از این که یک جریان، یک دسته، یک گروه بخواهد اداره کند بیاییم بیرون.
غیر ممکن است مملکت توسط یک جناح، یک دسته و یک گروه بتواند اداره شود، تا مشکلات داخلی خودمان را حل کنیم تمام این حرف‌هایی که می‌زنیم قابل اجرا نیست. کی از سفارت انگلستان رفت بالا و آن جا بست، اصلاح طلب‌ها این کار را کردند، کی سفارت عربستان سعودی آتش زد و بعد نماز خواندند و در روزنامه‌هایی که مال این‌ها بود گفتند ما دستاورد بزرگی آوردیم و بعد باعث شد تمام سفارت خانه جمع کنند و بروند و یا رابطه شان را با ایران به شدت کاهش دهند.
ما‌ها که معلومه است، از آن آدم‌هایی که از سفارت خانه بالا رفتند پست‌های دولتی گرفتند چرا جلوی آن‌ها را نگرفتند، ما داریم با هم دعوا می‌کنیم بهتر است صادق باشیم و صادقانه بگوییم، می‌خواهیم بگوییم ما نکردیم، کی این بچه‌ها را این روندی ایجاد کرده است که از کشور خارج می‌شوند. ما‌ها یعنی این روند را واقعیت را ببینیم.
از روز اول وقتی که آمدم ثبت نام کردم گفتم که بنده آن چیزی که پیگیری خواهم کرد سیاست‌های کلی مقام معظم رهبری است.
الان می‌توانم بگویم که قبول ندارم، یکی یک چیزی گفته که این برنمی گردد به دیدگاه من، بنده نجات کشور را در همان سیاست‌های کلی می‌بینیم که مال نظام است و رفتم به آن طرف.
مگر نمی‌گفتند مثلا پول گوشت، مرغ و این‌ها به برجام ربط ندارد، مگر نمی‌گفتند دلار این جوری نمی‌شود، چطور شد گوشت، مرغ شد ۱۰۰ هزار تومان، گوشت ۷۰۰-۸۰۰ هزار تومان این‌ها که برجام ربط نداشت چرا اتفاق افتاد.
در تئوری بگوییم خیلی راحت است، چرا نتوانستیم بکنیم، ما گفتیم که برجام نباشد، اف‌ای تی اف هم نباشد این‌ها مشکل داخلی ماست و حل می‌کنیم چرا حل نکردیم.
واقعیت این است که در داخل اول این اختلافات را حل کنیم نه پشت تریبون و این حرف‌ها، بشینیم یک جا، حضرت امیر در خطبه ۱۶ می‌فرماید (کلمات عربی) بروید توی خانه‌های تان قایم شوید، اول این اختلافات خودتان را حل کنید، هیچ ملامت کننده ملامت نکند مگر خودش و هیچ حمد کننده را بزرگ نداند مگر خدایش را.
چیزی که گرفتار آن هستیم، ما می‌گوییم شما نتوانستید، شما می‌گویید ما نتوانستیم، به کجا می‌رسد، در همین اول مجلس قراربود تورم را درست کنیم، زندگی مردم را اصلاح کنیم، چرا نتوانستیم بکنیم، حرف زدن که هزینه ندارد، باید مشکلات داخلی را حل کنیم، امکان ندارد اگر برجام، ارتباط مان حتی به این کشور‌های منطقه درست کنیم، اگر‌ای اف تی اف و برجام را شهید رئیسی خودش به شدت پیگیری بود که برجام را حل کند، خوب محال است که بچرخانیم که ما کردیم و شما نکردید.
باید دست به دست هم دهیم و با دنیا مشکل مان را حل کنیم، ما باید دست به دست هم دهیم و اختلاف داخلی را حل کنیم و این در جلساتی که باید با هم بشینیم.
وگرنه آن‌ها به من طعنه بزنند و من به آن‌ها طعنه بزنم، من معتقدم اگر سیاست‌های کلی که مقام معظم رهبری که سیاست‌های نظام است اگر قدرت مدیریت داشتیم و توان اجرایی داشتیم و کارشناسان مان را احترام می‌گذاشتیم و پرونده برای شان درست نمی‌کردیم و حذف شان نمی‌کردیم و برخورد ناشایست با این‌ها نمی‌کردیم، ما مردم ایران، شایستگان و نخبگان قادر هستند که ما را به جایی برسانند که در سیاست‌های کلی دیده شده است، مشکل دعوایی است که هی همدیگر را محکوم می‌کنیم.
معلوم است که این کار‌ها را کرده است و لازم نیست الان همدیگر را محکوم کنیم.

مجری: آقای قاضی زاده هاشمی بفرمایید.
هاشمی: آقای دکتر پزشکیان مطالب درستی می‌فرمایند، ولی در مقام بیان چه حضرت ایشان، چه مشاوران شان در برنامه‌ها، چه سخنران‌های کمپ‌های تبلیغاتی ایشان، توصیه می‌کنم اگر گوش نمی‌کنند سخنرانی‌ها دوستان شان حداقل مرزبندی کنند با این حرف ها، با حرف‌هایی که اساس نظام و انقلاب و دستاورد‌های نظام و انقلاب را هدف گرفته و زیر سوال می‌برد.
ما با همسایگان مان دوست هستیم و پیشرفت آن‌ها را پیشرفت خودمان می‌دانیم و عمق استراتژیک همسایگان هستیم و تا اقتصاد آن‌ها درست نشود، اقتصاد ما درست نمی‌شود، ولی به عنوان یک ایرانی که نگاه خود تحقیری داشته باشیم و مشکلات زیادی داریم، باید این‌ها را حل و فصل کنیم، ولی نباید آدرس غلط دهیم، در مناظرات اقتصادی کثرت جاده‌های ترکیه بعضی از دوستان بدون چه نهضت بزرگ جاده سازی بود که مجبور شدم یادآور شوم به رخ کشیدند.
آقای پزشکیان یادتان هست یک روزی رئیس جمهور ایرانی وقتی به ترکیه می‌رفت، خیابان‌های ترکیه، خیابان استامبول بسته می‌شد و مردم ترکیه به رئیس جمهور شان می‌گفتند این شعار ما می‌توانیم دولت ایران را یاد بگیرید و پیش روی تان قرار دهید و از آن پیروی کنید، متاسفانه وقتی که دولت دوازدهم، یازدهم روی کار آمد ما دچار سراشیبی شدیم عقب افتادیم، چون آن نهضت فعالیت، نهضت ساخت و ساز و جهشی که در بخش‌های مختلف بود، متوقف شد، الان هم که شهید رئیسی عزیز آمدند این کار را دوباره راه اندازی کنند، یک جمع زیادی از این دوستان که الان فرصت حرف زدن پیدا کردند، طلبکار شدند متاسفانه.
ما دنبال احیای قدرت ایران بودیم در دولت شهید رئیسی و موفق شدیم که این کار را انجام دهیم، ایران همیشه الهام بخش کشور‌های منطقه و امروز الهام بخش کشور‌های جهان است، رئیس جمهور‌های ما حضرت آقا وقتی می‌رفتند به کشور‌های مختلف، شهید رئیسی می‌رفت، حتی رئیس جمهور دولت‌های نهم و دهم و نیویورک و کشور‌های مختلف، اخیرا رفتن شهید رئیسی به پاکستان بیینید بعد از این که ما درگیری پیدا کرده بودیم، چه استقبال باشکوهی از ایشان شد.
ما نباید تن به خود تحقیری دهیم و داشته‌های مان را خیلی ارزان بفروشیم. 
نکته‌ای که در مورد سیاست خارجی آقای پورمحمدی فرمودند ما تا قبل از دهه نود مسئله مشارکت مردم و قهرمردم با صندوق این گونه که الان هست، نداشتیم، مردم کمتر، بیشتر اوج مشارکت مردم سال ۸۸ است، چرا بعد اتفاقی افتاد که مردم کم کم با صندوق‌ها قهر کردند و این گونه فکر کردند بخشی از مردم که فایده‌ای ندارند، که الان دوستان آقای دکتر پزشکیان با انواع و اقسام ترفند‌ها یک جوری مردم را دعوت کنند و بترسانند مردم را، که اگر نیایید چنین می‌شود و چنان می‌شود، با ترساندن مردم از امور موهوم، اموری که متاسفانه خودشان رقم زننده اش بودند در دولت آقای روحانی، تلاش می‌کنند این اتفاق بیافتد.
چرا مردم قهر کردند، چون مردم دوگانگی دیدند، رفقایی که الان هستند در ستاد آقای پزشکیان، وزیر مسکنی که مسکن نساخت خونه خودش توی باستی هیلز بود و مسکن نخواست و موقعی که می‌رفت افتخار کرد که مسکن نساخت و این را اعلام کرد با صدای بلند، این‌ها سرکار باشند مردم نجیب چه فکر می‌کنند، می‌گویند ما به چه کسی مراجعه می‌کنیم و یا به چه کسی رجوع می‌کنیم، یا فساد‌هایی که وجود داشت، نمی‌خواهم بپردازم، یا اتفاقی که سر بنزین افتاد سال ۹۸، رفتاری که با مردم شد، فارغ از گرانی که اتفاق افتاد، نحوه تعامل دولتمردان، قبل از آن هم دولت‌های مختلف قیمت‌ها را تعدیل می‌کردند با رابطه قوی با مردم، قضیه اینترنت، نه تلگرام، سال ۹۸ اینترنت جهانی را بست، الان مسئولیت دارد قائم مقام ستاد آقای پزشکیان، مسئولیت دارد، کسانی که پناه آوردند، این دوگانگی‌ها را مردم می‌بینند که دچار تردید می‌شوند.

مجری: آقای پورمحمدی بفرمایید.
پورمحمدی: بله باز هم بحث خارجی است ولی، چون اساس سیاست داخلی است باز برمی گردد مباحث ما به سیاست داخلی، توضیح می‌دادم که به هر حال ببینید نظام ما با مردم به این جا رسیده است، ولی متاسفانه عده‌ای هنوز نقش مردم را باور ندارند، تلاش هم آن چنان نمی‌کنند مردم خوشبین شوند و حضور پیدا کنند، حالا با تفسیر‌های مختلف، ببینید یکی از ساختار‌های روشن برای جلب مشارکت مردم و سازماندهی و پاسخگویی و شناسنامه دار کردن فعالیت‌های سیاسی که جلوی فعالیت‌های هرج و مرج طلبانه، نامشخص و مافیایی و پنهان در عرصه سیاسی گرفته شود، فعالیت حزبی است، تحزب است، یک واقعیت، ما دویست و هفتاد - هشتاد حزب داریم، تازه ۱۱۰-۱۲۰ تا توانستند مقدمات را فراهم کنیم، ولی الان جریان تحزب در کشور وجود دارد که اصلا گروه‌ها، کاندیدا‌ها شناسنامه داشته باشند، مانیفست برنامه داشته باشند، آرمان‌های شان مشخص باشد، کجا می‌خواهند بروند، تعریف شان، تحلیل شان از شرایط بگویند، وقتی به طور مشخص در این جلسه، دوستانی تحزب و فعالیت سازمان یافته سیاسی را قبول ندارند، ما می‌توانیم امیدی داشته باشیم که یک سامان سیاسی منظم داشته باشیم.
این برادر آقای جلیلی من وزیر کشور بودم، دیدم که باید سامان دهیم هم به جریان سیاسی، هم به جای تشکل‌های مردمی به خصوص، ثمن‌ها و سازمان‌های مردم نهاد، وقتی دیدیم وضعیت سازمان‌های مردم نهاد نظم و قاعده پیدا کند، ایشان معاون من را خواست و گفت این چه کاری می‌خواهید بکنید، سازماندهی می‌خواهید بکنید، می‌خواهید انقلاب مخملی و انقلاب رنگی توسط این ثمن‌ها و انجیو‌ها صورت بگیرد و من گفتم این حرف‌ها را قبول نکن، قدرت ایران در تاریخ طبقه متوسطش هست، ما تسلیم دیکتاتور‌ها خیلی نشدیم، نظام ایران خیلی آن فضای دیکتاتوری شدید بر آن حاکم نشده است، چرا مردم، چون طبقه متوسط ایران قدرتمند بوده است، علما، دانشمندان، فرهنگیان، هنرمندان، اصناف، بازاریان، پیشه وران، پیله وران، ما قدرتمندترین طبقه متوسط تاریخ را داشتیم، از همین است که دیکتاتوری در ایران ضعیف بوده است.
امروز هیئت‌های مذهبی، تشکل‌های خیریه که بسیار گسترده و بسیار مفید است، این سمن‌ها و اِن‌جی‌او‌ها قوت نظام ماست. این‌ها مدنیت نظام ما را تأمین می‌کنند. حالا ما می‌خواهیم سازمان‌دهی کنیم، کسی که قبول ندارد مردم را به آن معنا، مردم باید حضور داشته باشند، حرف بزنند. نقش‌آفرین باشند و بتوانند با سازمان‌دهی و با تشکل در نظام سیاسی مشارکت کنند. حالا، چون بحث دیپلماسی است یک خرده آن بحث را باز کنم. یکی از مقولات مهم دیپلماسی؛ بحث همان چه که گفتیم؛ دیپلماسی اقتصادی است. به هر حال، چون بحث اقتصادی خیلی مهم است باید سمت و سوی اقتصادی خود را مشخص کنیم. توافقات منطقه‌ای که الحمدلله در دولت شهید رئیسی هم خوب جلو رفت. بازار‌های مشترک که فعال شده، دیگر نمی‌خواهم بگویم، چون دوستان گفتند، نیاز به توضیح ندارد. قرارداد‌های اقتصادی، تجاری، صادرات خدمات مهندسی، گردشگری و چیز‌هایی که انجام شده، مهمتر از همه اجرای پروژه‌های مشترک است، مثل انتقال آب، انتقال خطوط نفت و گاز، انتقال برق و کار‌های دیگر. من یک مثال مصداقی روشن می‌خواهم بزنم، چون مهم است و در این جلسه هم مطرح شده، نیاز به توضیح دارد. بحث کرسنت و SFO، کرسنت سال ۸۱ قراردادی در دولت وقت تصویب می‌شود، بنا شده از یک حوزه میدان مشترک گازی به نام سلمان که بین ما و امارات است برداشت مشترک شود، ما قرار شد سهم خودمان را استخراج کنیم، به اماراتی‌ها بفروشیم در طول ۳۰ سال. قرارداد انجام شد، آن‌ها هم سهم خود را بردارند، چون حوزه مشترک است. قرار شد انجام شود، شروع شد که مقدمات، سر اختلاف در قیمت بود و یک حرف‌هایی در حاشیه آن بود، این یک خرده طول کشید، بعد هم که بحث قیمت و اختلاف قیمت مطرح شد، دیوان محاسبات هم ورود پیدا کرد و قرار شد که نسبت به این قصه تصمیم بگیرد. من هم هیچ نقشی نداشتم، چون من آن موقع دفتر رهبری بودم؛ سال ۸۱. ۸۷ هم من رفتم سازمان بازرسی، دیگر این که سؤال می‌شود به من ارتباطی ندارد، ولی اطلاعات را می‌خواهم به مردم بدهم. این پروژه قرار بود گاز را بفروشیم؛ پول دریافت کنیم. ضمناً امنیت منطقه‌ای را با مشارکت دو کشور تضمین کنیم. ضمناً سهم خود را از میدان گازی مشترک برداریم، چرا جلوی آن را گرفتیم تا امروز؟ ۲۲ سال است، چند سال اول مذاکره بوده، ۱۵ تا ۱۶ سال است یا آقای زنگنه مجرم است که آقایان متهمش کردند؛ آقای جلیلی و دوست برادرمان، یا دوستانی که جلوی اجرای قرارداد را گرفتند. من امروز به ملت ایران اعلام می‌کنم؛ این قرارداد میلیارد‌ها دلار منافع ملت را از دست ما گرفت، میلیارد‌ها دلار خسارت بر ما وارد کرد، ۱۸ میلیارد دلار تقاضا کرده، چند میلیارد دلار تصویب شده در دادگاه‌ها، سه سال است که آقای زنگنه تقاضای مناظره با آقای جلیلی داده، چرا جواب نمی‌دهد؟ حق با ایشان است یا حق با ایشان است، یا ایشان خائن است، به ملت خیانت کرده، باید پاسخ دهد. من از سازمان صداوسیما می‌خواهم جلسه علنی بگذارد، مناظره بگذارد، تکلیف مردم روشن شود. این است که سیاست داخلی دیکته می‌کند بر سیاست خارجی، منافع ما را به خطر می‌اندازد. در این گروکشی‌ها، گرفتاری‌ها و خط‌کشی‌ها، این مسأله کشور است و امثال این ما زیاد داریم در موضوعات مختلف. حل بکنیم این‌ها را، می‌گذاریم استخوان لای زخم، بعد هم تبعات آن را در کشور می‌بینیم، همان چیزی که الان متأسفانه ما شاهدیم، دلسردی مردم نسبت به مشارکت سیاسی و حضور جدی در انتخابات است. 
سعید جلیلی: بحث‌های خوبی شد، به نظرم در بحث‌هایی که اگر ما صحبت می‌کنیم از اداره کشور و به ویژه شخص رئیس جمهور، یکی از موضوعات مهم این است که رئیس جمهور باید موضوعات را خوب بداند، اشراف داشته باشد، با یک جمله که در راهرو و این طرف و آن طرف می‌شنود تصمیم نگیرد، که حالا چند تا آقای پورمحمدی گفتند، خیلی جالب است. من چند نکته عرض کنم؛ در پزشکی حتماً دوستان بهتر می‌دانند، اگر شما یک تشخیص غلط بدهید، به تبع آن، تجویز شما هم درست نخواهد بود، ولی آن جا اگر خدای ناکرده تشخیص و تجویز غلط باشد، شاید جان یک نفر به خطر بیفتد، اما در سیاست و حکمرانی؛ یک تشخیص غلط باعث می‌شود میلیون‌ها نفر از آن متضرر شوند. این بحثی که فرمودند وفاق مثلاً در سیاست خارجی حتی در مسائل ملی، بحث خیلی مهمی است. وفاق چگونه صورت می‌گیرد؟ این است که اولاً شما راجع به موضوع تشخیص درست داشته باشید. شما دارید تشخیص غلط می‌دهید، شما موضوعات را اشتباه مطرح می‌کنید، اصلاً نکاتی که مطرح می‌کنید، من حاضرم با خود شما چند ساعت مناظره کنم. موضوعات را اصلاً نمی‌دانید موضوع آن چیست؟ 
پورمحمدی: با طرف‌تان مذاکره کنید، من که طرفتان نیستم. 
جلیلی: در موضوع همین FATF می‌خواهم عرض کنم. شما جمله‌ای را راجع به FATF بیان کردید آن روز، حالا نمی‌دانم خواب‌نما شده بود یا چیز دیگری که بحث اصلاً موضوعی که الان در FATF مانده، اصلاً موضوع؛ آن نیست. اصلاً آن سالی که شما گفتید؛ اصلاً بحث قرارداد FATF؛ آن نبود، سه سال بعد از آن پیش آمد. اصلاً آن زمانی که بود موضوع کنوانسیون، دقیقاً بحث من این است، شما می‌خواهید رئیس جمهور باشید، وقتی که موضوع را اصلاً نمی‌دانید، چطور؟
پورمحمدی: من بهتر از شما می‌دانم، بگذار تلویزیون مناظره بگذارد که من درباره FATF و کرسنت صحبت کنم. نمی‌خواهم اینجا ادعا کنم.
جلیلی: اجازه است صحبت کنم؛ همین طور است دیگر، FATF؛ خود او می‌گوید ۴۱ بند با شما امضا کرده، همان آقای طیب‌نیا شما دارید آن را اجرا می‌کنید. شما هنوز این را نمی‌دانید. ۳۹ بند آن را دارید اجرا می‌کنید، بعد کار‌ها می‌بینید پیش نمی‌رود، بعد رئیس دولت، سخنگوی دولت شما می‌گوید؛ این را ببینید؛ می‌گوید تحریم و FATF مانع خرید واکسن؛ تیتر، روزنامه دولتی، ایران. سخنگوی دولت، بعد میلیون‌ها نفر از این ضرر می‌کنند، چون نمی‌دانید. الان مگر FATF امضا شده است؟ مگر الان این حل شد؟ پس چرا هنوز واکسن را ما توانستیم بخریم؟ چون تشخیص غلط می‌دهیم. تشخیص غلط، یعنی تجویز غلط. این را من واقعاً یا دوستمان می‌فرمایند در قضیه برجام مگر این کار انجام نشد، مگر نمی‌گفتند با یک توافق حل می‌کنیم، می‌رویم مشکلات حل می‌شود، هم چرخ سانتریفیوژ بچرخد، هم چرخ اقتصاد بچرخد، رفتند چه کار کردند؟ رفتند همین کار را انجام دادند. توافق کردند؛ ۱۵ بار خود آژانس گفت اجرا کردند، خیلی هم خوب اجرا کردند، تازه بیشتر هم اجرا کردند که مدیون نباشند. نتیجه آن چه شد؟ این که طرف کلاً خارج شد. کلاً عمل نکرد، بعد آن موقع تازه شما می‌آیید کشور را متهم می‌کنید، این جالب است. شما تمام بند‌های FATF را آن نکاتی که همین آقای طیب‌نیا رفت امضا کرد؛ اجرا می‌کنید، عوض این که طلبکار باشید، می‌آیید ملت و کشور را اینجا بدهکار می‌کنید، در قضیه کرسنت جالب‌تر است. موضوع کرسنت چیست؟ در کرسنت یک فساد صورت گرفته به ثمن بحث، کشور را رفتند یک اموال و سرمایه کشور را قرارداد بستند، فلان شده، بله باید با آن برخورد شود، باید دادگاه محکوم کند، بعد فردی که در این قضیه باید متهم شود، شما برای چه می‌روی به دادگاه شکایت می‌کنی، می‌گویی این قضیه در آن فساد بوده، به خاطر این فساد ما باید مدعی باشیم و این را نمی‌توانیم اجرا کنیم، چون به سرمایه ملت ما لطمه زده است، بعد در دادگاه می‌دانید چه می‌گوید؟ می‌گوید پس چرا این رئیس جمهور شما آمد؛ همان کسی که در این قضیه متهم است، دوباره به عنوان وزیر نفت آن را معرفی کرد؟ این را جواب دهید. این رفتار را جواب دهید؟ این یعنی چه؟ راجع به سمن شما می‌گویید، راجع به سمن‌ها نمی‌دانم خواب‌نما شدید که چه کسی آمده، چه کسی به شما چه گفته؟ اگر بحث‌تان این است؛ بله شما بگویید آن سمن‌هایی که شما می‌گفتید من می‌خواهم کمک کنم، چند تا ریشه در فرهنگ ملی ما داشت؟ خود شما گفتید هیئت‌ها و جلسات ما، ما بسیاری از نهاد‌های مردم‌نهادی داریم که شکل خارجی ندارد. شما آمدید بودجه‌های فراوان به کسانی که فقط شکلی است؛ مثل همین شرکت‌های صوری، شرکت‌های قراردادی آمدند ثبت کردند، یک امتیاز می‌گیرند، انجام می‌دهند، این اسمش می‌شود؛ کار ملی؟ این اسمش می‌شود کار اجتماعیِ سیاسی؟ این معلوم می‌شود که دقیقاً مسأله را نمی‌دانید. وقتی که مسأله را نمی‌دانید، طبیعتاً نمی‌توانید تجویز کنید. تشخیص غلط، تجویز غلط می‌آورد. من این جا عرضم به مردم این است که رئیس جمهور باید بفهمدمی‌خواهد چه کار کند.
علیرضا زاکانی: به نظرم خیلی از مواردی که مطرح می‌شود، مال بی‌برنامگی است، چون برنامه ندارند، اینجا می‌نشینند یک صحبت‌هایی می‌کنند، ما را هم مجبور می‌کنند یک حرف‌هایی بزنیم بعداً خجالت‌زده می‌شوند. بعداً گله نکنید از ما، خجالت‌زده می‌شوید. آقای روحانی بنا شد عزت را به پاسپورت ما برگرداند، اما ۶۴ دانشجوی ما از نروژ اخراج کردند، بانوان ما را در استانبول زدند،