استان بوشهر با مساحتی در حدود ۲۳۱۶۷ كیلومتر مربع بین ۲۷ درجه و ۱۴ دقیقه تا ۳۰ درجه و۱۶ دقیقه عرض شمالی و ۵۰ درجه و ۶ دقیقه تا ۵۲ درجه و ۵۸ دقیقه طول شرقـــی از نصف النهار گرینویچ در جنوب ایران واقع گردیده است . این اسنان از شمال به استان خوزستان و قسمتی از استان كهلیكویه و بویراحمد ، از جنوب و مغرب به خلیج فارس و قسمتی از استان هرمزگان و از شرق به استان فارس محدود می گردد .استان بوشهر دارای ۸ شهرستان به نام های :

بوشهر (مركز استان ) ، تنگستان ، دشتستان ، دشـتی ، دیر ، كنـگان و گنـاوه و دارای ۱۷ بخـش و ۳۶ دهستــان می باشد .طبق سرشماری سال ۱۳۹۰ شهرستان بوشهر ۲۵۸،۹۰۶ نفر جمعیت دارد. در سال ۱۳۸۵ جمعیت آن ۲۲۵،۲۹۷ نفر بوده است این شهرستان از دو بخش مرکزی و خارک تشکیل شده‌است.

 مکان های دیدنی و تاریخی

استان بوشهر از جمله استان های مهم جنوب ایران است که از نظر تاریخی, طبیعی, اجتماعی و فرهنگی دارای جاذبه های متعددی است. تالاب حله یكی از تالاب های مشهور سراسر قلمرو جنوبی ایران محسوب می شود که فضای سرسبز و دل پذیری در اطراف خود دارد. منطقه حفاظت شده نای بند که در شهرستان بوشهر واقع شده، از نظر تنوع جانوران وحشی منحصر به فرد است. غار چهل خانه در شمال سعدآباد دشتستان، مجموعه بسیار زیبایی را دردل کوه تشکیل داده و یکی از جلوه های زیبای طبیعی استان محسوب می شود. رودخانه های متعددی نیز در این استان جریان دارند که سواحل آن ها را می توان جزو جاذبه های طبیعی و مهم استان به شمار آورد. علاوه بر این موارد می توان از چشمه های آب گرم استان نیز به عنوان مکان های جالب توجه استان نام برد که در این میان چشمه آب گرم نیلو و چشمه آب گرم گنویه اهمیت بیش تری دارند. جزیره خارک که در شهرستان گناوه واقع شده است از مهم ترین جاذبه های طبیعی منطقه و یکی از جزایر زیبای خلیج فارس به شمار می آید. این جزیره از مناطق بسیار قدیمی منطقه بوده و دارای آثار تاریخی متعددی است.

بناهای تاریخی و قدیمی زیادی که در سراسر استان وجود دارند، باعث رونق جهانگردی در این منطقه شده اند. این بناها شامل مساجد، کلیساها و عمارت های قدیمی هستند که بیش تر درمرکز شهرستان قرار گرفته اند. مسجد توحید (مسجد برازجانی ها) از قدیمی ترین مساجد بوشهر است. امام زاده عبدالمهیمن در شهر بوشهر واقع شده و كلیسای بوشهر نیز متعلق به ارامنه گریگوری است. قدمت آثار كشف شده در برخی از مناطق قدیمی استان به هزاره اول تا سوم پیش از میلاد می رسد. وجود تپه های تاریخی قدیمی مانند تل خندق و تل مرو حاکی از قدمت طولانی منطقه است. ازمیان بناهای قدیمی که در استان بوشهر وجود دارند کاخ کوروش و کاخ سنگ سیاه دارای اهمیت بیش تری هستند. منطقه كوشک اردشیر یکی از بناهای شهرستان دشتی است که بنای آن بسیار شبیه به كاخ اردشیر در فیروزآباد است. برج قلعه خورموج نیز یكی از آثار شكوه مند تاریخی است که بقایای قلعه عظیم خورموج است و در مجموع جاذبه های متعدد استان بوشهر را تشكیل می دهند.




  بوشهر قدیم

بناى بوشهر را به اردشیر ساسانى نسبت داده‌اند که نام اصلى آن «رام اردشیر» بود. گفته مى‌شود که «رام اردشیر» به مرور زمان به «ریشهر» تبدیل شد. به نظر مى‌رسد که بوشهر تحریف شدهٔ ریشهر - همان شهر قدیمى - است. در سال ۱۱۵۰ هـ.ق «ابومهیری» پسر شیخ ناصرخان ، ناخدا باشى کشتى‌هاى نادرشاه ، طرح اصلى بوشهر را پى‌ریزى کرد و این شهر را مقر نیروى دریایى نادرشاه قرار داد. از این زمان به بعد بوشهر به عنوان یکى از بنادر مهم خلیج‌فارس مطرح شد. در زمان کریم‌خان زند بوشهر چنان اهمیت یافت که رقیب قدرتمندى براى بندر بصره در عراق شد. این بندر در زمان اوج خود از مراکز عمدهٔ تجارت خلیج‌فارس به حساب مى‌‌آمد و تجار بوشهر قسمت عمدهٔ بازرگانى خلیج‌فارس و اقیانوس هند را به عهده داشتند. حتى «حاج محمد شفیع» اجازهٔ چاپ و نشر اسکناس رایج بوشهر را به دست آورد و این امتیاز تا برقرارى بانک شاهى ، در بوشهر به قوت خود باقى بود. بوشهر یکى از نخستین شهرهایى است که در آن چاپخانهٔ چاپ سنگى دایر شد و پیش از بسیارى از شهرهاى مهم ایرانى ، صنایع جدیدى چون یخ‌سازى و برق ایجاد شد. مردم بوشهر از اولین ایرانیانى بودند که با مجله و روزنامه آشنا شدند. روزنامه‌‌هاى زیادى در اوایل ظهور این پدیده در بوشهر چاپ و نشر مى‌شد که از جمله روزنامه‌هاى مظفرى ، خلیج‌ ایران و نداى جنوب را مى‌توان نام برد. همچنین به علت موقعیت خاص این بندر در تجارت و کسب ثروت فراوان ، نمایندگى شرکت‌هاى خارجى و نیز کنسولگرى دولت‌هاى بیگانه از جمله بریتانیا ، آلمان و روسیه و امپراطورى عثمانى در این شهر وجود داشتند که ساختمان بعضى ا‌ز آن‌ها هنوز پابرجاست. با ایجاد راه‌آهن سراسرى ، امور تجارى این بندر به خرمشهر انتقال یافت و به تدریج از رونق آن کاسته شد. بوشهر امروزى شهرى توسعه یافته و نوسازى شده و یکى از شهرهاى مهم ساحلى با اقتصاد دریایى و صنایع تبدیلى است.